Depremlerle İlgili Az Bilinen Gerçekler
En sık karşılaştığımız doğal afetlerden olan deprem, insanlık için her zaman bir merak konusu olmuştur.
Depremlerin yalnızca son yüzyılda yaklaşık 1,5 milyon insanın hayatını kaybetmesine neden olduğu düşünülüyor.1
Depremlerle ilgili bunları biliyor muydunuz?
- Dünyada kaydedilen en büyük deprem 22 Mayıs 1960’da Şili’de meydana geldi ve 9.5 büyüklüğündeydi (1).
- Teknoloji, depremlerin kayıtlarını tutmaya izin vermeden önce bilim insanları büyük depremlerin ürettiği uzun süreli hareketi kaydetmek için büyük yaylı sarkaçlı sismometreler inşa ettiler. En büyüğü yaklaşık 15 ton ağırlığındaydı (2).
- Ayda da Dünya’daki gibi depremler meydana gelir, ancak daha az sıklıkta ve Dünya’daki depremlerden daha küçük büyüklüklere sahiptirler. Bu depremlerin, Dünya ve Ay arasındaki değişen mesafeyle oluşan gelgit stresi ile meydana geldiği düşünülüyor(2).
- Alaska, depreme en yatkın ve dünyadaki sismik olarak en aktif bölgelerden biridir. Bölgede neredeyse her yıl 7.0 büyüklüğünde bir deprem ve yaklaşık 14 yılda bir 8.0 veya daha büyük bir deprem yaşamaktadır(2).
- Dünyada her yıl 500.000 tespit edilebilir deprem olduğu tahmin edilmektedir. Bunların 100.000’i hissedilir ve yaklaşık 100 tanesi hasara neden olur(2).
- Dünyanın en büyük kara sıradağları Himalaya-Karakurum’dur. Yüksekliği 7.317 metreden fazla olan dünyanın 109 zirvesinden 96’sını kapsar. Bu dağlardaki en uzun sıradağ zinciri, 7.564 km ile Güney Amerika And Dağları’dır ve bu sıradağlar tektonik hareketler yani depremler sonucunda oluşmuştur(2).
- Çoğu deprem, Dünya yüzeyinden 80 km’den daha az derinliklerde meydana gelir(2).
- Dünyanın kaydedilen en ölümcül deprem 1556 yılında Çin’de meydana gelmiş ve tahmini 830.000 kişi hayatını kaybetmiştir (2).
- Depremin en eski kayıtları, Çin’de bulunmsktsdır ve M.Ö. 1831 yılına kadar uzanmsktsdır (2).
- Bir depremde yumuşak zeminin sert kayadan daha fazla sallandığı, Aristoteles tarafından M.Ö. 350 gibi erken bir tarihte keşfedildi(2).
- İnsanlar, 20-20.000 Hertz frekans aralığındaki sesleri algılayabilir. Çoğu deprem dalgasının frekansı 20 Hertz’den azdır, bu nedenle dalgaların kendileri genellikle duyulmaz. Bir deprem sırasında duyulan seslerin çoğu binalardan ve deprem dalgalarının çarptığı kaya gibi yapılardan gelir(2).
- ABD Jeolojik Araştırması, dünya çapında her yıl çoğu tespit edilemeyen 3 milyon depremin meydana geldiğini tahmin ediyor. Bu sayı her 11 saniyede bir deprem olduğu anlamına geliyor(1).
- Yüksek volkan sayısı nedeniyle, Japonya’nın yerkabuğu en dengesiz olanlardan biridir. Her yıl yaklaşık 1000 deprem meydana gelir. Çoğu hafiftir ve çok az tahribata neden olur veya hiç neden olmaz(1).
Referanslar:
(2) https://www.usgs.gov/natural-hazards/earthquake-hazards/science/cool-earthquake-facts?qt-science_center_objects=0#qt-science_center_objects (Son erişim tarihi: 09.10.2023)
Kaynak : DepremÖnlem